Một con thuyền muốn băng qua đại dương vượt ngàn sóng gió để an toàn cập bến thì cần một vị thuyền trưởng tài ba. Một dàn nhạc cất lên những âm thanh hòa quyện, lay động lòng người thì cần một vị chỉ huy xuất sắc. Người dẫn đầu đóng vai trò vô cùng quan trọng để suy nghĩ, đưa ra quyết định một cách hợp lý nhất. Bộ não của chúng ta cũng vậy. Đó chính là nơi chịu trách nhiệm điều khiển cơ thể để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, chẳng hạn như đang điều khiển mắt đọc những dòng này vậy. Bộ não của chúng ta hoạt động và làm việc liên tục không ngừng nghỉ kể cả khi chúng ta ngủ, chúng ta cần phải yêu thương bộ não nhiều hơn, và từ đó khiến não bộ hoạt động một cách hiệu quả hơn, giảm bớt tình trạng căng thẳng, mệt mỏi. Có nhiều cách để chăm sóc cho bộ não và Yoga Planet sẽ giới thiệu đến các bạn cách đơn giản nhất, bắt đầu từ những thông tin cơ bản của não bộ trong mỗi lớp học yoga, trẻ sẽ được giới thiệu một cách rất cơ bản về bộ não của mình.
bắt đầu từ chính hơi thở sâu của mỗi người khi thực hành tỉnh thức.
CÓ GÌ BÊN TRONG NÃO BỘ?
Để vận hành một con người cần rất nhiều các bộ phận liên kết lại, chúng ta sẽ làm quen với ba bộ phận quan trọng nhất trong bộ não, giúp mình suy nghĩ và phản ứng với mọi việc diễn ra xung quanh nhé.
Hạch hạnh nhân: Sợ hãi, nóng giận, buồn bã …, đây là phần não điều chỉnh cảm xúc của chúng ta, chúng được xuất hiện từ thời tiền sử, thời chúng ta săn bắn hái lượn và nó giúp chúng ta an toàn bằng việc gửi tín hiệu phản ứng đến cơ thể như bỏ chạy, đứng im hoặc đánh trả lại (flight, freeze, fight). Thời điểm bạn nhận thấy những cảm xúc mạnh này đang xảy ra chính là lúc hạch hạnh nhân của bạn đang phát ra tín hiệu báo động cho bộ não. Ngay lúc này, hạch hạnh nhân sẽ điều tiết và phản ứng ngay lập tức với các thông tin đi vào mà không truyền thông tin đến não suy nghĩ. Điều này là hoàn toàn bình thường trong thời kì tiền sử khi luôn luôn có 1 con hổ hay bất kì loài vật nào luôn rình rập chúng ta ngoài cửa hang, nhưng bây giờ, thời buổi đã khác, chẳng hề có một con hổ nào ngoài cửa chúng ta, nhưng bộ não của chúng ta vẫn hoạt động theo cơ chế này khi chúng ta gặp lo lắng hay sợ hãi. Còn khi đã cảm thấy an toàn và hạnh phúc, hạch hạnh nhân sẽ truyền thông tin đi để bạn có thể tiếp tục gửi thông tin đến phần não suy nghĩ, đó chính là Vỏ não trước trán.
Vỏ não trước trán: Đây là “vùng suy nghĩ”, chịu trách nhiệm tập trung thông tin, phân tích, lý giải, tính toán và đưa ra quyết định. Sau đấy, vỏ não trước trán sẽ truyền những thông tin cần thiết ghi nhận lại cho hồi hải mã. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng vỏ não trước trán chỉ có thể thu thập thông tin khi hạch hạnh nhân ở trạng thái cân bằng, không bị kích động.
Hồi hải mã: Là một cấu trúc quan trọng của não bộ, hồi hải mã chịu trách nhiệm tạo ra, lưu trữ, xử lý các sự kiện hay ký ức đến từ vỏ não trước trán. Chúng ta có thể ghi nhớ ngày sinh nhật, địa chỉ nhà, hay thậm chí là mùi hương món ngon mẹ nấu đều nhờ vào hồi hải mã.
CÁCH VẬN HÀNH CỦA BA BỘ PHẬN QUAN TRỌNG NHẤT TRONG NÃO BỘ
Đừng để các khái niệm, tên gọi khiến ba mẹ cảm thấy e ngại khi giải đáp các câu hỏi về não bộ cho trẻ. Cùng biến chúng thành những hình ảnh tượng trưng quen thuộc, đơn giản cùng các định nghĩa cơ bản để trẻ thêm hiểu và yêu thương bộ não của mình.
Tất cả các thông tin phức tạp đều được Yoga Planet lý giải rất đơn giản bằng việc gọi tên thân thiện, dễ hiểu hay những hình ảnh tượng trưng minh hoạ cực kì dễ cho các bạn nhỏ chỉ cần nhìn hoặc nghe là có thể hình dung ra liền được những khái niệm phức tạp đó.
Tưởng tượng rằng cả bộ não như một ngôi trường và mỗi thông tin như một học sinh mới nhé! Bước vào trường “học sinh mới” sẽ gặp “Bác Bảo Vệ” – chính là Hạch Hạnh Nhân đấy. Hạch Hạnh Nhân sẽ xem xét thông tin tiếp cận với não bộ như cách Bác Bảo Vệ gặp một bạn nhỏ ở cổng trường: “Ô, đây là bạn mới của nhà trường. Hãy xem bạn nhỏ này đang tò mò, bình tĩnh khám phá thế giới hay la hét, giận giữ nào!”. Nếu bạn nhỏ ấy là một đứa trẻ bình tĩnh tò mò và khám phá thì thông tin sẽ được dẫn đến gặp “Chú Thông Minh” – chính là Vỏ Não Trước Trán. Vỏ Não Trước Trán sẽ quan sát, ghi nhận, và đưa ra quyết định phù hợp để xử lý những thông tin này, bằng cách dẫn thông tin đến “Cô Lưu Trữ” – chính là Hồi Hải Mã, để tiến hành nhập dữ liệu về thông tin vào não bộ, giống như cách “đón chào học sinh mới vào trường”. Và thế là thông tin đã được ghi nhớ trong não rồi. Còn trong trường hợp thông tin là một học sinh đang la hét, giận giữ, nóng giận, “Bác Bảo Vệ” sẽ chuyển sang một trạng thái khác, có những phản ứng tức thời, quyết định giữa việc cho phép “học sinh mới vào trường hay không”. Đây còn được gọi là phản ứng Chiến-hay-Chạy (Fight-or-Flight) khi Hạch Hạnh Nhân bị kích động.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ YÊU THƯƠNG NÃO BỘ?
Não bộ chỉ có thể vận hành một cách nhịp nhàng khi ở trong trạng thái bình ổn. Để làm được điều này, chúng ta cần dạy trẻ điều tiết cảm xúc và hít thở sâu trong thực hành tỉnh thức là một cách vô cùng hiệu quả. Vì hơi thở sâu giúp làm dịu đi Hạch Hạnh Nhân, giúp cân bằng cảm xúc để thông tin có thể tiếp tục được truyền đến các bộ phận liên quan khác trong não bộ. Các biến động về cảm xúc tiêu cực càng giảm, sự bình tĩnh trong não bộ sẽ càng tăng lên, từ đó giúp não bộ hoạt động hiệu quả hơn. Sự hiệu quả này sẽ khiến toàn bộ cơ thể chúng ta cảm thấy thoải mái, giảm căng thẳng, âu lo. Hãy cùng Yoga Planet thực hành tỉnh thức bắt đầu từ hơi thở để yêu thương não bộ đúng cách, và thêm yêu bản thân mỗi ngày.
